Toen gedecentraliseerde autonome organisaties (DAO’s) een paar jaar geleden voor het eerst opkwamen, hadden velen het over een paradigmaverschuiving in organisatie. DAO’s fungeren als internetnative entiteiten en worden volledig opgericht en uitgevoerd op open-source softwareprotocollen die draaien op publieke blockchains zoals Ethereum.
Via deze transparante systemen stellen DAO’s gecoördineerde groepen in staat om zichzelf te besturen met een minimum aan toezicht. Leden stellen collectief beslissingen voor, stemmen erover en voeren veranderingen door via gecodeerde regelsets zonder traditionele hiërarchie. Een levende belichaming van de algemene blockchain stelregel “code is wet ” – met al zijn beperkingen.
DAO’s bevinden zich nog steeds in een juridisch grijs gebied
Hoewel DAO’s nog steeds een opkomend concept zijn, betekenen ze volgens hun voorstanders een grote verschuiving in de manier waarop organisaties kunnen worden gestructureerd en werken. Voorstanders beweren dat hun gedecentraliseerde aard DAO’s veerkrachtiger, rechtvaardiger en efficiënter maakt.
Critici wijzen echter op risico’s met betrekking tot de veiligheid van slimme contracten, verantwoordingsplicht en juridische onzekerheid.
Angie Malltezi, CSO van Web3 startup Shipyard Software, is echter van mening dat een van de grootste obstakels de regelgeving is. Op dit moment draaien de meeste regelgevingskwesties waar DAO’s mee te maken hebben om het bepalen van hun wettelijke status en verantwoordelijkheden binnen verschillende jurisdicties, vertelde Malltezi aan BeInCrypto.
Simpel gezegd weten we nog steeds niet helemaal zeker wat ze zijn.
“DAO’s stellen ons voor uitdagingen als het gaat om het identificeren van de locatie en bedoelingen van de uitgevende groep, maar ook om het begrijpen hoe de DAO opereert en zich gedraagt,” zei Malltezi.
“Het gebrek aan een gecentraliseerde autoriteit en het wereldwijde karakter van DAO’s maken het moeilijk om duidelijke juridische grenzen vast te stellen en de aansprakelijkheid te bepalen wanneer er problemen ontstaan. De intentie achter het creëren van een DAO en het daadwerkelijke gebruik ervan zijn belangrijke factoren die regelgevende instanties in overweging nemen bij het beoordelen van de juridische implicaties.”
In het geval van de Verenigde Staten kan een DAO mogelijk worden behandeld als een vennootschap onder firma, legt Malltezi uit. Een juridische constructie die specifieke juridische verantwoordelijkheden met zich meebrengt, zoals fiduciaire plicht en zorgplicht.
“De complexiteit van deze overwegingen wordt onderstreept door het feit dat DAO’s onderworpen kunnen zijn aan verschillende juridische interpretaties en verwachtingen in verschillende landen en staten. Het is echter belangrijk om op te merken dat het juridische landschap rondom DAO’s nog steeds in ontwikkeling is en dat specifieke zaken en gerechtelijke uitspraken vorm zullen geven aan toekomstige interpretaties en vertakkingen.”
DAO’s hebben hun nadelen
Hoewel DAO’s niet de supersterrenstatus en publieke zichtbaarheid hebben van NFT’s of cryptocurrencies, zijn ze niet minder controversieel. Hun verdedigers, waaronder Vitalik Buterin, de oprichter van Ethereum(ETH), geloven dat ze in bepaalde gevallen beter kunnen presteren dan traditionele bedrijven.
Buterin stelt dat DAO’s, die activa gemeenschappelijk beheren door middel van stemmen door leden en geen centraal leiderschap, efficiëntie en eerlijkheid brengen.
Hoewel zelfs het blockchainwonderkind Buterin heeft toegegeven dat hun bestuur inefficiënt en idealistisch kan zijn in vergelijking met bedrijfsdirecties. In het slechtste geval kunnen ze een niet-zo-ideaal voorbeeld zijn van beslissingen die door commissies worden genomen.
Aan de andere kant zijn ze een technische oplossing voor het aanboren van de zogenaamde “wijsheid van de menigte”. Een manier om tot beslissingen van hogere kwaliteit te komen met een meer naadloos, op code gebaseerd mechanisme.
Tenslotte zijn DAO’s net zo gevarieerd en divers als de organisaties die ze vertegenwoordigen. Hoewel, niet alles hoeft een DAO te zijn.
DAOS kunnen het beheer van intellectueel eigendom revolutioneren
Veel projecten hopen de “wijsheid van de menigte” te gebruiken voor het beheer van intellectueel eigendom (IP) in DAO’s. In plaats van gecentraliseerde entiteiten zoals ontwikkelstudio’s die IP-rechten beheren, kiezen sommige DAO’s er actief voor om de rechten zelf te beheren.
Maar waarom is deze gedecentraliseerde benadering van IP-beheer zinvol? Malltezi deelde haar gedachten:
“Het houden van IP-rechten binnen de DAO is in lijn met het kernprincipe van decentralisatie, door ervoor te zorgen dat de controle en beslissingsbevoegdheid over het IP wordt verdeeld onder de leden en niet expliciet wordt gecontroleerd door een gecentraliseerde entiteit.”
In plaats van een top-down structuur waar leidinggevenden of oprichters eenzijdige beslissingen nemen, maken DAO’s collaboratief bestuur mogelijk via mechanismen zoals stemmen op de keten.
Malltezi vindt het nuttig om te kijken naar on-chain voting tools die tokenhouders helpen met governance. Hun rekencapaciteiten kunnen zorgen voor eerlijker stemmen, zei ze. Bovendien kunnen gebruikers stem- en afwikkelingsfuncties on-chain implementeren. Dit kan helpen om het vermogen van één tokenhouder om alle beslissingen in overeenstemming met zijn of haar eigen belangen te nemen, te beteugelen, merkte Malltezi op.
Het probleem van “walvissen” (of grote tokenhouders) die het DAO-bestuur verstoren is zeker een reëel probleem. Als onderdeel van een DAO kunnen tokenhouders stemmen over voorstellen om de organisatie te besturen.
Na de stemming voeren slimme contracten de resultaten autonoom uit. Er ontstaan echter problemen wanneer rijke tokenhouders meer tokens kunnen kopen en meer stemrecht krijgen. Deze plutocratische en selectieve stemgerechtigdheid op basis van tokenbezit brengt het risico met zich mee van scheve uitkomsten die mogelijk niet ten goede komen aan de hele gemeenschap.
In een rapport van juni 2022 ontdekte Chainalysis dat in verschillende grote DAO’s minder dan 1% van alle houders 90% van de stemrechten hebben. Niet bepaald de beste reclame voor “gedecentraliseerde” organisaties.
Oh, en er is het extra voordeel van transparantie
Het beheer van intellectueel eigendom binnen een DAO-structuur voegt nog een laag van transparantie toe, aldus Malltezi. Bovendien ontwerpen de mensen in de sector over het algemeen Web3-projecten om vanaf het begin input en feedback van de gemeenschap te krijgen.
Het resultaat is een grotere buy-in en het stelt projecten in staat om “in het openbaar te bouwen”, zei ze. Malltezi ging verder:
“Het streven naar decentralisatie, en daarmee de eis dat je de inbreng van gebruikers nodig hebt om activiteiten met toegevoegde waarde te bepalen, kan projecten heel snel geschikt maken voor de productmarkt. Veel sneller dan wanneer je een gecentraliseerde entiteit zou zijn waarvan de enige interactie met een gebruiker zou bestaan uit ad hoc gebruikersonderzoeken en enquêtes.”
Bij het nadenken over de beperkingen van DAO’s is Malltezi zich bewust van het menselijke element. Net als in een normale democratie moeten de betrokkenen opletten op wie ze een beroep doen voor stemmen. Onderdeel daarvan is dat DAO-leden ervoor zorgen dat mensen niet “overstelpt worden met informatie”, zegt ze.
“Bij het ontwerpen en beheren van een DAO is het belangrijk om gevoelig te zijn voor deze principes en te overwegen om stemprocessen en voorstellen te ontwerpen die de tijd van kiezers niet verspillen of hen vragen om te stemmen over zaken waarbij er geen directe of duidelijke manier voor hen is om betrokken te raken,” vervolgt Malltezi.
Anders kan het leiden tot apathie en weinig actieve deelnemers, legde ze uit. En met een paar betrokken leden die de controle overnemen, verdient een DAO de term “gedecentraliseerd” helemaal niet meer.
Disclaimer
Alle informatie op onze website wordt te goeder trouw en uitsluitend voor algemene informatiedoeleinden gepubliceerd. Elke actie die de lezer onderneemt op basis van de informatie op onze website is strikt op eigen risico.