Trusted

Kan gedecentraliseerde sociale media echt vrijheid van meningsuiting garanderen?

5 min
Bijgewerkt door Mohammad Shahid

In het kort

  • Decentrale platforms versterken gemeenschappen maar staan voor uitdagingen bij het balanceren van vrije meningsuiting met schadepreventie en verantwoording
  • Transparant bestuur en gebruikerssamenwerking kunnen inclusiviteit bevorderen, maar vereisen waarborgen om centralisatieproblemen te vermijden.
  • Privacybescherming moet samengaan met mechanismen voor het aanpakken van schadelijke inhoud, waarbij veiligheid wordt gewaarborgd zonder de principes van decentralisatie te compromitteren.

In een wereld waar traditionele sociale mediaplatforms de digitale conversatie domineren, zijn gedecentraliseerde alternatieven een veelbelovende tegenhanger voor censuur of een broedplaats voor haatzaaiende uitlatingen?

BeInCrypto spreekt met Anurag Arjun, medeoprichter van Avail, een pionier op het gebied van blockchain-infrastructuur die gepassioneerd is over hoe decentralisatie mogelijk online spraak en bestuur kan transformeren.

Decentrale sociale media kampen met moderatie- en privacy-uitdagingen

In oktober schorste X (voorheen Twitter) het Hebreeuws-talige account van de Iraanse Opperste Leider Ali Khamenei wegens “schending van platformregels.” De betreffende post gaf commentaar op de vergeldingsaanval van Israël op Teheran, wat wereldwijd debatten deed oplaaien over de macht die gecentraliseerde platforms hebben over het publieke discours.

Velen vroegen zich af: Kan het zijn dat de opperste leider van een land niet mag reageren op luchtaanvallen binnen zijn eigen grenzen?

Afgezien van politieke gevoeligheid gebeurt hetzelfde voortdurend met alledaagse makers in veel minder belangrijke contexten. In het tweede kwartaal van 2024 verwijderde het geautomatiseerde vlaggensysteem van YouTube ongeveer 8,19 miljoen video’s, terwijl door gebruikers gegenereerde vlagging slechts ongeveer 238.000 video’s verwijderde.

Als reactie hierop winnen gedecentraliseerde platforms zoals Mastodon en Lens Protocol aan populariteit. Mastodon zag bijvoorbeeld een stijging van 2,5 miljoen actieve gebruikers sinds de overname van Twitter door Elon Musk in november 2022. Deze platforms beloven de controle te herverdelen, maar dit roept complexe vragen op over moderatie, verantwoordelijkheid en schaalbaarheid.

“Decentralisatie betekent niet de afwezigheid van moderatie—het gaat om het verschuiven van controle naar gebruikersgemeenschappen terwijl transparantie en verantwoordelijkheid behouden blijven,” vertelde Anurag Arjun, medeoprichter van Avail, aan BeInCrypto in een interview.

Gedecentraliseerde platforms streven ernaar om de invloed van bedrijven op online spraak te verwijderen. Deze platforms stellen de gebruikers zelf in staat om moderatiestandaarden te definiëren en te handhaven. In tegenstelling tot Facebook of YouTube, die beschuldigingen van algoritmische vooroordelen en schaduwverboden onder ogen zien, beweren gedecentraliseerde systemen open dialoog te bevorderen.

Echter, hoewel decentralisatie de controle van één punt verwijdert, garandeert het zeker geen eerlijkheid. Een recent onderzoek van het Pew Research Center vond dat 72% van de Amerikanen gelooft dat sociale mediabedrijven te veel macht hebben over het publieke discours.

Deze scepsis geldt ook voor gedecentraliseerde systemen, waar governance transparant moet blijven om te voorkomen dat luidere stemmen het gesprek monopoliseren.

“Gedistribueerd bestuur zorgt ervoor dat geen individu of bedrijf eenzijdig beslist wat wel of niet gezegd kan worden, maar het vereist nog steeds waarborgen om diverse perspectieven in balans te houden,” legt Arjun uit.

Community-led moderatie uitdagingen

Zonder gecentraliseerd toezicht zijn gedecentraliseerde platforms afhankelijk van door de gemeenschap gedreven moderatie. Deze aanpak hoopt inclusiviteit te waarborgen, maar loopt ook het risico op fragmentatie wanneer consensus moeilijk te bereiken is. Mastodon-instanties hebben vaak verschillende moderatieregels, wat gebruikers kan verwarren en gemeenschappen in gevaar kan brengen.

Wikipedia is een goed voorbeeld van succesvolle door de gemeenschap geleide moderatie. Het vertrouwt op 280.000 actieve redacteuren om wereldwijd miljoenen pagina’s te onderhouden. Transparante processen en gebruikerssamenwerking zorgen voor vertrouwen en beschermen de vrije meningsuiting.

“Transparantie in governance is essentieel. Het voorkomt uitsluiting en bouwt vertrouwen op bij gebruikers, waardoor iedereen zich vertegenwoordigd voelt,” zegt Arjun.

Gedecentraliseerde platforms staan voor de uitdaging om vrije meningsuiting in balans te brengen met het beheersen van schadelijke inhoud zoals haatzaaiende uitlatingen, desinformatie en illegale activiteiten. Een bekend voorbeeld is de controverse rond Pump.fun, een platform dat livestreams voor meme coin-promoties toestond.

Misbruik van deze functie leidde tot schadelijke uitzendingen, waaronder dreigingen van zelfbeschadiging gekoppeld aan schommelingen in cryptocurrency koersen.

“Dit benadrukt een cruciaal punt. Platforms hebben gelaagde governance-modellen en verificatiemechanismen nodig om schadelijke inhoud aan te pakken zonder autoritair te worden,” legt Arjun uit.

De ogenschijnlijk voor de hand liggende oplossing is het gebruik van kunstmatige intelligentie. Hoewel AI-tools schadelijke inhoud met een nauwkeurigheid van maximaal 94% kunnen identificeren, missen ze het genuanceerde oordeel dat nodig is voor gevoelige gevallen. In ieder geval moeten gedecentraliseerde systemen AI combineren met transparante, door mensen geleide moderatie voor effectieve resultaten.

Dus de vraag blijft: Hoe bescherm je mensen tegen schade of handhaaf je enige vorm van regelgeving zonder eerst overeenstemming te bereiken over wat als fout spel wordt beschouwd? En hoe zou de gemeenschap zichzelf hervormen als het zichzelf succesvol organisch zou kunnen reguleren?

Governance en nieuwe censuurrisico’s

Gedecentraliseerd bestuur democratiseert besluitvorming maar introduceert nieuwe risico’s. Stemsystemen, hoewel participatief, kunnen minderheidsopinies marginaliseren, waardoor de problemen die decentralisatie probeert aan te pakken, opnieuw worden gecreëerd.

Bijvoorbeeld, op Polymarket, een gedecentraliseerd voorspelling platform, heeft meerderheidsstemmen soms afwijkende meningen onderdrukt, wat de noodzaak voor waarborgen aantoont.

“In een tijd waarin gecentraliseerde controle van informatie een systemisch risico is, bieden voorspelling markten een manier om door misleidende verhalen heen te snijden en de ongepolijste waarheid te zien. Voorspelling markten zijn technologieën die vrijheid behouden en samenlevingen vooruit helpen,” commenteerde een blockchain onderzoeker op X (voorheen Twitter).

Transparante beroepsmechanismen en controle op meerderheidsmacht zijn cruciaal om nieuwe vormen van censuur te voorkomen. Gedecentraliseerde platforms geven prioriteit aan gebruikersprivacy, waardoor individuen controle hebben over hun gegevens en sociale netwerken.

Deze autonomie versterkt het vertrouwen, omdat gebruikers niet langer overgeleverd zijn aan datalekken van bedrijven zoals het Cambridge Analytica-schandaal van Facebook in 2018, dat gegevens blootlegde van 87 miljoen gebruikers. In 2017 vertrouwde 79% van de Facebook-gebruikers Meta met hun privacy. Na het schandaal daalde dit aantal met 66%.

vertrouwen van gebruikers in facebook daalt
Vertrouwen van gebruikers in Facebook van 2011 tot 2017. Bron: NBC

Privacy kan echter pogingen om schadelijk gedrag aan te pakken bemoeilijken. Dit zorgt ervoor dat gedecentraliseerde netwerken veilig blijven zonder hun kernprincipes te compromitteren.

Arjun legt uit: “Privacy mag niet ten koste gaan van verantwoordelijkheid. Platforms moeten mechanismen aannemen die gebruikersgegevens beschermen en tegelijkertijd eerlijke en transparante moderatie mogelijk maken.”

Een belangrijke uitdaging voor gedecentraliseerde platforms is het aanpakken van juridische kwesties zoals laster en opruiing. In tegenstelling tot gecentraliseerde systemen zoals X, die ontvangen jaarlijks 65.000 overheidsverzoeken om gegevens, missen gedecentraliseerde platforms duidelijke mechanismen voor juridische stappen. Arjun benadrukt het belang van samenwerking tussen platformontwikkelaars en wetgevers.

“Het betrekken van regelgevers kan helpen richtlijnen vast te stellen die de rechten van gebruikers beschermen en tegelijkertijd de ethos van decentralisatie behouden,” zegt hij.

In autoritaire regimes bieden gedecentraliseerde platforms een kans om censuur te weerstaan. Tijdens de Mahsa Amini-protesten in Iran, bijvoorbeeld, beïnvloedden door de overheid geleide internetuitval 80 miljoen gebruikers, wat de noodzaak van censuurbestendige netwerken benadrukt. Hoewel gedecentraliseerde platforms moeilijker uit te schakelen zijn, zijn ze niet immuun voor externe druk.

“Decentralisatie biedt robuuste tools voor verzet, maar individuele gebruikers blijven kwetsbaar. Platforms moeten extra bescherming ontwikkelen om hen te beschermen tegen vervolging. Decentralisatie begon als een beweging voor gebruikersbekrachtiging. Om die visie te behouden, moeten platforms inclusiviteit, transparantie en technologische innovatie prioriteren,” concludeert Arjun.

Over het algemeen hangt de toekomst van gedecentraliseerde sociale media af van het aanpakken van deze obstakels met creativiteit en samenwerking. Als dit succesvol is, kunnen gedecentraliseerde platforms de dynamiek van online spraak herdefiniëren, en een vrijer en veerkrachtiger ecosysteem voor expressie bieden.

De vraag is niet of decentralisatie kan werken, maar of het kan evolueren om vrijheid te balanceren met verantwoordelijkheid in het digitale tijdperk.

Beste crypto platforms in Nederland | Januari 2025
Wirex Wirex Ontdek
YouHodler YouHodler Ontdek
eToro eToro Ontdek
Coinbase Coinbase Ontdek
Margex Margex Ontdek
Beste crypto platforms in Nederland | Januari 2025
Wirex Wirex Ontdek
YouHodler YouHodler Ontdek
eToro eToro Ontdek
Coinbase Coinbase Ontdek
Margex Margex Ontdek
Beste crypto platforms in Nederland | Januari 2025

Disclaimer

Alle informatie op onze website wordt te goeder trouw en uitsluitend voor algemene informatiedoeleinden gepubliceerd. Elke actie die de lezer onderneemt op basis van de informatie op onze website is strikt op eigen risico.

farah-ibrahim.jpg
Farah Ibrahim is journalist bij BeInCrypto, waar ze schrijft over diverse onderwerpen, zoals nieuwe productlanceringen, crypto-regulering, meme coins, kunstmatige intelligentie (AI) en Bitcoin. Eerder was Farah Managing Editor bij twee persbureaus en hoofd content bij Ryze Labs, waar ze diepgaande analyses publiceerde over de sociaal-politieke impact van decentralisatie. Ook heeft ze invloedrijke leiders in de Web3-ruimte geïnterviewd voor een podcastserie. Farah is gedreven om economische...
Lees de volledige biografie